Wydanie 2(42)/2008

issue-cover
Kolejna pseudozima już chyba definitywnie za nami. Para bocianów, którą widziałem kilkanaście dni temu koło Opola, oraz coraz śmielej buchające zielenią i kwieciem drzewa i krzewy to chyba niezbite dowody na to, że wiosna już nie odpuści. Przywołanie obrazów tegorocznej zimy pozwala łatwiej zinterpretować wyniki budownictwa. Absolutnie rekordowy luty, bardzo dobre ? styczeń i marzec składają się na ogólnie dobry klimat koniunktury w naszej branży. Prawie 3,3 mln ton cementu sprzedanego w pierwszym kwartale 2008 roku to o ponad 10 procent więcej niż w bardzo dobrym roku poprzednim i zdecydowanie najwięcej od początku polskich przemian. W tej sytuacji jeszcze bardziej prawdopodobną staje się nasza prognoza z końca ubiegłego roku, zakładająca, że w roku 2008 ?konsumpcja? cementu na rynku krajowym może nawet przekroczyć 18 mln ton, a w roku 2012 osiągnąć wielkość zbliżoną do 23 mln ton. 

Spis treści

Str.TytułAutorPDF
5Od WydawcyJan Dejapdf
Kolejna pseudozima już chyba definitywnie za nami. Para bocianów, którą widziałem kilkanaście dni temu koło Opola, oraz coraz śmielej buchające zielenią i kwieciem drzewa i krzewy to chyba niezbite dowody na to, że wiosna już nie odpuści. Przywołanie obrazów tegorocznej zimy pozwala łatwiej zinterpretować wyniki budownictwa. Absolutnie rekordowy luty, bardzo dobre ? styczeń i marzec składają się na ogólnie dobry klimat koniunktury w naszej branży. Prawie 3,3 mln ton cementu sprzedanego w pierwszym kwartale 2008 roku to o ponad 10 procent więcej niż w bardzo dobrym roku poprzednim i zdecydowanie najwięcej od początku polskich przemian. W tej sytuacji jeszcze bardziej prawdopodobną staje się nasza prognoza z końca ubiegłego roku, zakładająca, że w roku 2008 ?konsumpcja? cementu na rynku krajowym może nawet przekroczyć 18 mln ton, a w roku 2012 osiągnąć wielkość zbliżoną do 23 mln ton. 
Skończył się pierwszy kwartał, a my dalej czekamy na ostateczne decyzje w sprawie limitów emisji CO2 na lata 2008-2012 i już jesteśmy straszeni tzw. okresem post-Kioto, czyli 2013-2020. Proponowane ograniczenia emisyjne mogą stać się poważną barierą rozwojową całej europejskiej gospodarki, ze szczególną mocą uderzając w gospodarki nowych członków UE. Nasza gospodarka oparta na węglu, z przestarzałym sektorem energetycznym, może znaleźć się w szczególnie nieciekawej sytuacji. Sektor cementowy, generalnie bardzo nowoczesny w całej Europie, a w szczególności w Polsce, może mieć spore problemy w sprostaniu konkurencji pochodzącej z krajów, które nie wchodzą w Europejski System Handlu Emisjami. A te rejony znajdują się bardzo blisko nas ? zaczynają się na przykład bezpośrednio za naszą wschodnią granicą.
W całym tym ?zakręceniu? związanym z problemem emisji CO2 jak dzwonek ostrzegawczy brzmi tekst ?Idzie zimno!? (Polityka nr 15/2008), który rzuca inne światło na całą sprawę. Przy okazji przypominam opublikowany u nas (BTA nr 2/2007) arcyciekawy tekst prof. A. Małeckiego inaczej identyfikujący przyczyny tzw. globalnego ocieplenia. Może rzeczywiście ?pakujemy? ogromne pieniądze nie tam, gdzie należy?
Zbliżają się kolejne Targi Autostrada ? Polska w Kielcach. Wszystkich zainteresowanych zapraszamy na stoisko Stowarzyszenia Producentów Cementu. Cieszymy się, że nawierzchni betonowych powstaje coraz więcej, i to nie tylko na głównych ciągach komunikacyjnych, ale także na drogach lokalnych.
W tym numerze kwartalnika znajdą Państwo sporo informacji drogowych i niestety część z nich wygląda niepokojąco. Okazuje się, że firmy drogowe pracują na ?pół gwizdka?, gdyż nie ma frontu robót z powodu zbyt małej liczby rozstrzygniętych przetargów. Dyrektor Wojciech Malusi z Izby Gospodarczej Budownictwa przewiduje kłopoty z finansowaniem i choć rzecznik prasowy Ministerstwa Infrastruktury uspokaja, że plany zostaną zrealizowane, zaczynają wkradać się wątpliwości. Oby znów nie okazało się, że z czymś nie zdążymy, że budujemy drogo i wolno.
Ja głęboko wierzę, że nawierzchnie betonowe będą pojawiać się na kolejnych odcinkach autostrad i dróg ekspresowych, a w tym przekonaniu umacnia mnie ostatnia wizyta u naszych południowych sąsiadów. Jak miło pojechać już dziś z przejścia granicznego w Cieszynie do Frydka-Mistka nowym odcinkiem autostrady! I to jakim! Oczywiście betonowym ? Czesi już dawno przekonali się o zaletach tych nawierzchni, analizując koszty budowy i eksploatacji różnych rodzajów dróg.
Jak zwykle, nie zawiodą się Państwo pokaźną porcją architektury. Wywiad z profesorem Markiem Budzyńskim, autorem wielu wybitnych dzieł, to prawdziwa uczta dla czytającego. Przemyślane spojrzenie na proces budowania, autentyczne, a nie hasłowe rozumienie istoty zrównoważonego rozwoju w działalności człowieka to najlepsza rekomendacja do zapoznania się z opiniami Profesora.
Wśród tekstów technologicznych zwraca uwagę obszerne opracowanie dotyczące możliwości wykorzystywania kruszyw węglanowych w produkcji betonów. W sytuacji niedoborów kruszyw naprawdę warto pomyśleć o tym, często niedocenianym, źródle surowca.
W galerii ludzi nauki dzisiaj kobieta ? Pani Profesor Wiesława Nocuń-Wczelik z Akademii Górniczo-Hutniczej. Warto poczytać, jak chemiczne pasje można realizować w technologii cementu, kochając przy tym góry i bursztyn.
Z satysfakcją relacjonujemy marcową galę ?Dobry Beton?, kolejny już raz organizowaną przez Stowarzyszenie Producentów Betonu Towarowego. Od samego początku wspieramy tę inicjatywę, traktując ją jako ważny element walki o jakość betonu.
Póki co, odliczamy jeszcze miesiące do październikowych Dni Betonu, ale już dziś jesteśmy zbudowani ogromnym zainteresowaniem tą imprezą. To bardzo dobry sygnał, który utwierdza nas w przekonaniu co do celowości podejmowanych działań.
Zapraszam do lektury.
6Czy grozi nam recesja?Marcin Peterlikpdf
Ostatnimi czasy coraz częściej pojawiają się głosy na temat możliwości wystąpienia w Polsce recesji lub co najmniej spowolnienia gospodarczego. Źródłem tych pesymistycznych prognoz nie jest wewnętrzna sytuacja naszej gospodarki, ale to co dzieje się w jej otoczeniu zewnętrznym. Chodzi przede wszystkim o niepokojące informacje płynące z gospodarki amerykańskiej ? kryzys na rynku nieruchomości, poważne problemy instytucji finansowych, zagrożenie recesją. Negatywne impulsy z gospodarki amerykańskiej bardzo szybko przenoszą się do Europy, co najlepiej widoczne jest w reakcjach indeksów europejskich giełd (w tym także giełdy warszawskiej) na zmiany na giełdach amerykańskich. Powstaje jednak pytanie, czy także sfera realna gospodarki (a więc produkcja, konsumpcja, PKB) będzie tak gwałtownie reagowała na wyniki amerykańskiej gospodarki, jak dzieje się to w przypadku rynków kapitałowych?
8Koreański tygrys dba o klientaAdam Karbowskipdf
JUNJIN Polska jest w fazie szybkiego rozwoju i podobnie jak inne marki pochodzące z Korei staje się rozpoznawalny i kojarzony z dobrą jakością za rozsądną cenę. Wizja rozwoju, pracowitość i brak kompleksów w stosunku do najlepszych sprawiają, że Junjin szybkimi krokami zdobywa nowe rynki.
10Budownictwo mieszkaniowe w obliczu dojrzewania rynku nieruchomościSzymon Jungiewiczpdf
Wydarzenia zachodzące w ostatnich kilku latach na rynku nieruchomości w Polsce, szczególnie na rynku mieszkaniowym, były bardzo gwałtowne, w związku z czym trudno było przewidzieć dalszy rozwój sytuacji. Po okresie nienaturalnych zjawisk ? krytycznie niskiej podaży mieszkań, następnie skokowego wzrostu popytu, zrównania cen na rynku wtórnym z cenami z rynku pierwotnego, obecnie mamy do czynienia z unormowaniem sytuacji, świadczącej o stopniowym dojrzewaniu rynku mieszkaniowego w Polsce.
12Zastosowanie włókien CHRYSO?Fibre S50 w budownictwie Michał Witkowskipdf
Współczesny rynek konkurencji i trendy w pogoni za coraz to nowszymi technologiami sprawiają, że sięgamy po specjalne rozwiązania materiałowe, ponieważ cechy tradycyjnych materiałów budowlanych, wynikające z ich naturalnych właściwości, są ograniczone i niewystarczające. Każde tworzywo posiada swoje zalety i wady, dlatego konieczne jest świadome łączenie ich w kompozyty ? aby finalnie otrzymać najlepszy jakościowo produkt.
14Co dalej z rynkiem nieruchomości?Paweł Fąkpdf
Czy obecny zastój w porównaniu z hossą z roku 2007 to tylko chwilowa ?zadyszka? rynku przed dalszym szybowaniem w górę, czy może wręcz przeciwnie, jesteśmy na szczycie, z którego jedyna droga wiedzie w dół? Według mnie ceny nieruchomości, w tym głównie mieszkań, będą malały.
16Zmieniam przestrzeń dla potrzeb życia Paweł Pięciakpdf
Uważam, że właśnie teraz zrównoważony rozwój jest możliwy, dzięki bardzo wyrafinowanej produkcji, gdzie postęp techniczny i postęp materiałów, instalacji, urządzeń jest tak ogromny, że można sobie w tej chwili pozwolić na przykład na współżycie budynku z rośliną ? mówi architekt Marek Budzyński.
22Twórcy architektury betonowej ? ?kompozytorzy?Marcin Charciarekpdf

W dwudziestym wieku, jak nigdy dotąd, myśl ludzka przekroczyła granicę, za którą roztoczyło się rozległe pole dla wielkiego eksperymentu związanego z nową materią architektoniczną ? żelbetem i stalą. Wynaleziono nowe formy, funkcje, konstrukcje i maszyny, mające ułatwić życie współcześnie żyjącym. Odkryto na nowo znaczenie terminów ?dom? i ?mieszkanie?, ?praca? i ?wypoczynek?. Architekci i konstruktorzy zasileni wizją miast i budowli, które dotychczas znajdowały się jedynie w szkicach wizjonerów, zaczęli je projektować i realizować. Jak się okazało, znaczenie i sens owego ?totalnego? eksperymentu były tak istotne dla życia współczesnych, że nie było nikogo, kto by podważał sens odbywającej się na oczach wszystkich przemiany w ludzkiej świadomości. Wagę czasów podkreśla fakt, że inżyniera i konstruktora uznano za twórcę równego artyście, a rodząca się awangarda stworzyła wizerunek architekta, po raz kolejny jednoczącego w swojej pracy: trwałość, użyteczność i piękno. Piękno w tym wypadku oznaczało novum ? ekspresję ? sposób wyrażenia siebie w formie architektonicznej, malarskiej, rzeźbiarskiej czy muzycznej. Potrzeba ekspresji (manifestacji) zastąpiła problem ?starego piękna architektury? ? rzeczy wyczerpanej bogactwem wieków ubiegłych i wciąż jeszcze niedookreślonej przez przewodników ruchu nowoczesnego.

25Rynek: kurs na dachówkęPiotr Piestrzyńskipdf
? Rynek pokryć dachowych w Polsce ewoluuje bezwzględnie w stronę dachówki. Rośnie jej popularność. Decydują o tym zalety dachówki, takie jak: wysoka trwałość, estetyka, bogactwo oferty, spełnianie przez nią różnorodnych parametrów, np. dźwiękoszczelności czy ognioodporności, łatwości dostępu do poddasza, możliwości przebudowy ? ludzie zaczynają doceniać takie cechy. Dachówki zachowują się lepiej od innych pokryć dachowych nawet w przypadku trąb powietrznych ? mówi Wojciech Gątkiewicz, prezes zarządu Monier Sp. z o.o. Dachówki Braas i RuppCeramika od stycznia 2008 roku sprzedawane są pod szyldem Monier.
26Nowoczesność pogodzona z historiąPaweł Pięciakpdf
Przedstawiamy realizację, która zdobyła drugą nagrodę w XI konkursie ?Polski Cement w Architekturze?.
28Czy beton towarowy jest betonem architektonicznym?Robert Czołgoszpdf
Na postawione w tytule pytanie 90% ludzi mających jakikolwiek kontakt z produkcją betonu odpowie negatywnie. Okazuje się jednak, że wśród wykonawców konstrukcji i inwestorów jest wielu, dla których te określenia są praktycznie tożsame. Oczekują oni, że zamawiając beton towarowy odpowiedniej klasy, otrzymają produkt, który nie tylko będzie dobry technicznie, ale także estetyczny wizualnie. Rodzi to wiele nieporozumień na linii producent ? odbiorca betonu, polegających głównie na ?reklamacjach? dot. wyglądu elementu po rozformowaniu. Często zapomina się zupełnie o wpływie jakości wykonawstwa na końcowy efekt wizualny.
32Stadion to nie tylko sport (2)Michał Karaśpdf
W przypadku inwestycji przed Euro 2012 należałoby raczej powiedzieć ? sport to nie tylko stadion. Drogi, lotniska, hotele ? to tylko część infrastruktury, jaka musi powstać przed mistrzostwami. Jednak o pierwszeństwie aren sportowych świadczą choćby działania Gdańska, który jest gotowy zrealizować projekt Areny Bałtyckiej kosztem modernizacji dróg. Mimo tych wyrzeczeń miasto i tak zaciąga zresztą kredyty, które mogą przetrwać dłużej niż sam stadion. Czy będzie warto?
36Wykonawcy czekająPiotr Piestrzyńskipdf
? Ilość przetargów na budowę dróg w 2008 roku jest co najmniej o połowę mniejsza od ilości przetargów ogłaszanych w 2006 roku. ? Poprzednia ekipa rządowa zmarnowała dwa lata pod względem przygotowania inwestycji. Co z tego, że teraz w planach rządowych padają cyfry tysięcy kilometrów autostrad i dróg ekspresowych, które muszą powstać, jeżeli inwestorzy nie są gotowi do ogłaszania przetargów na te drogi ? mówi Wojciech Malusi, prezes Zarządu Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Drogownictwa.
37Drogi ? jedna wielka niewiadomaPiotr Piestrzyńskipdf
Jeden z członków byłego rządu Ukrainy zapytany przeze mnie w październiku 2007 r. o to, czy Ukraina zdąży z budową dróg do Euro 2012, długo zwlekał z odpowiedzią. W końcu z rozbrajającą szczerością odparł:
? Jak kozak musi, to zrobi.
A jak jest z budową dróg w Polsce, nie tylko w perspektywie Euro? Obecny resort infrastruktury odziedziczył program budowy dróg. Twierdzi, że jest on realizowany i ma na to pieniądze. ? Nie ma wyjścia, to się uda ? powiedział Zbigniew Rapciak, wiceminister infrastruktury, podsumowując 7 kwietnia dyskusję na temat realizacji programu budowy dróg do 2012 r. Zdaniem wykonawców dróg są opóźnienia w przygotowaniach przetargów, mogą być dwa lata poślizgu w realizacji programu i nie ma gwarancji na jego pełne finansowanie. Gdzie leży prawda? Na pewno będziemy wiedzieć za rok czy dwa. Teraz najwięcej jest niewiadomych.
38W systemie mieszanymAdam Karbowskipdf
? Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad stosuje wszystkie najnowocześniejsze technologie budowy dróg i popiera wszystkie nowoczesne rozwiązania stosowane w drogownictwie ? tak Janusz Koper, dyrektor GDDKiA, odpowiada na pytanie, czy GDDKiA popiera alternatywne technologie budowy dróg, np. o nawierzchniach betonowych.
39Przepusty rurowe ? rury betonowe i żelbetowe ? w budownictwie komunikacyjnymPrzemysław Kaprzykpdf
W okresie boomu budowlanego w budownictwie komunikacyjnym związanym z budową sieci dróg, które połączą miasta-organizatorów Mistrzostw Europy 2012, w ciągu czterech lat powinno powstać 900 kilometrów autostrad oraz ok. 2200 kilometrów dróg ekspresowych i szybkiego ruchu.
40Pięć lat doświadczeńGrzegorz Kijowskipdf
Drogi betonowe coraz częściej są budowane na terenach gminnych. Technologia wykorzystywana na autostradach niemieckich, belgijskich czy polskich sprawdza się tam, gdzie ruch pojazdów jest mniejszy, a budżet przeznaczony na remonty i utrzymanie dróg jest niewielki. Przekonywanie władz lokalnych o zaletach nawierzchni betonowych zaczyna przynosić wymierne efekty, widoczne w różnych regionach Polski. Na łamach kwartalnika BTA przybliżę kolejny dobry przykład gminnych dróg betonowych.
44Bolejny ? dobry przykład trwałości dróg betonowychpiepdf
Nasz czytelnik, Zdzisław Karpiński, przesłał zdjęcia drogi betonowej w miejscowości Bolejny. Mimo iż droga pochodzi z 1935 roku, jej nawierzchnia jest w bardzo dobrym stanie.
46Wiedza konieczna ? Projektuj i BudujMarek Gosztyłapdf
Projektuj i Buduj (albo inaczej Zaprojektuj i Zbuduj) to, według definicji, system realizacji projektów, w którym w przeciwieństwie do systemu tradycyjnego mamy do czynienia z jednym podmiotem gospodarczym, który jednocześnie odpowiada za zaprojektowanie oraz wykonanie zamierzonego dzieła.
50Wykorzystanie betonu w budynkach energooszczędnychWaldemar Pichórpdf
W większości przypadków budynki energooszczędne kojarzą się z obiektami, w których zastosowano bardzo grubą warstwę izolacji, świetne okna i nowoczesny system ogrzewania. Jednak ta obiegowa opinia nie jest do końca prawdziwa.
54Z miłości do chemiiJan Deja, Zbigniew Pilchpdf
Cement to materiał bardzo uniwersalny, a przy tym, jeśli chodzi o przyswojenie różnych materiałów ubocznych ze środowiska, to jedyny z takimi możliwościami, o takim potencjale. To jest materiał, który warunkuje rozwój cywilizacji. Budownictwo na tak dużą skalę nie będzie w stanie wynaleźć innego spoiwa ? mówi dr hab. inż. Wiesława Nocuń-Wczelik, prof. Akademii Górniczo- Hutniczej ? specjalistka spoiw mineralnych.
56Domieszki do betonu ? kierunki rozwoju i problemy do rozwiązaniaPaweł Łukowskipdf
Rosnące wymagania ze strony użytkowników narzucają konieczność stałego ulepszania właściwości mieszanki betonowej i betonu stwardniałego. Obok doskonalenia betonów zwykłych, rozwijane są także inne rodzaje betonów, odpowiadające specyficznym wymaganiom, zależnym od przeznaczenia, sposobu dostawy (transportu), technologii wykonywania itp. Jednym z podstawowych elementów umożliwiających ten rozwój jest coraz szersze stosowanie domieszek, tzn. modyfikatorów dodawanych podczas wykonywania mieszanki betonowej w ilości nieprzekraczającej 5% masy cementu w betonie. Domieszki do betonu stanowią obecnie jedną z najszybciej rozwijających się grup materiałów budowlanych.
60Prognoza produkcji cementów wieloskładnikowych z dużą ilością dodatków mineralnychAlbin Garbacik, Sławomir Chądzyńskipdf
Działalność przemysłu cementowego w Polsce jest przykładem szczególnie dobrze realizowanej strategii zrównoważonego rozwoju. Produkcja cementu jest procesem bezodpadowym, wykorzystującym duże ilości materiałów odpadowych z innych gałęzi gospodarki, w tym odpadów niebezpiecznych przy granicznie niskich wartościach emisji SO2 i pyłów. Z drugiej strony przewidywany w najbliższych latach duży wzrost produkcji cementów w Polsce musi uwzględniać dyrektywy unijne, które w ramach programu zrównoważonego rozwoju gospodarki narzucają ograniczenie emisji CO2, ustalając limity emisji tego gazu do atmosfery dla poszczególnych gałęzi przemysłu.
64Skały węglanowe jako cenne źródło kruszyw do betonuJan Małolepszypdf
Beton jest materiałem kompozytowym, którego podstawowymi składnikami są: kruszywo, cement i woda. Współcześnie beton otrzymywany jest z mieszanki podstawowych składników, jak również modyfikatorów wpływających na jego strukturę i mikrostrukturę. Dla modyfikacji jego właściwości stosowane są dodatki mineralne, domieszki chemiczne oraz włókna. Kruszywo jest jednym z podstawowych składników betonu. Już Witruwiusz w swoim dziele pt.: ?O architekturze ksiąg dziesięć? pisał, że nie można otrzymać dobrego betonu bez odpowiedniej proporcji kruszywa do spoiwa. Wskazywał również, że w tym betonie kruszywo musi mieć odpowiednie uziarnienie i należy dobrać właściwy stosunek kruszywa grubego do drobnego (piasku). Obecnie wiemy, dlaczego kruszywo odgrywa tak ważną rolę w technologii betonu. Może ono wpływać na wiele bardzo korzystnych właściwości betonu, takich jak: wytrzymałość, skurcz, wodoszczelność i mrozoodporność, ale również wywoływać destrukcję betonu, np. związaną z korozją wewnętrzną kruszywa.
70Symbol prestiżuPiotr Piestrzyńskipdf
? Już 70 wytwórni betonu towarowego używa pieczęci Znaku Jakości ?Dobry Beton?. O jego prestiżu świadczy przede wszystkim fakt, że wytwórnia betonu otrzymuje rekomendację do znaku nie tylko ze swojego grona, ale także ze strony konkurentów ? tłumaczył prof. Lech Czarnecki, przewodniczący Kapituły Znaku Jakości podczas piątej ? jubileuszowej gali, która 6 marca odbyła się w Warszawie.
72Komentarz do tekstu Z. B. Kohutka ?Orka na ugorze? (BTA, nr 1/2008)Michał A. Glinickipdf

72XXVII Sympozjum Szkoleniowe SPBKDGrzegorz Łójpdf
W dniach 3-5 marca 2008 roku w hotelu Kasprowy w Zakopanem odbyło się XXVII Sympozjum Szkoleniowe Stowarzyszenia Producentów Brukowej Kostki Drogowej oraz walne zebranie członków SPBKD.
73Domieszka uplastyczniająca TARD 20 (BV)Michał Oleksikpdf
W ostatnich latach obserwuje się coraz więcej budowli, w których ilość betonu zabudowywanego w trakcie jednej zmiany roboczej często przekracza 400 m3. Takie sytuacje wiążą się z koniecznością stosowania odpowiednio zaprojektowanej mieszanki betonowej i stosowania właściwie dobranych domieszek chemicznych. Firma SCHOMBURG Polska wprowadziła do swojej oferty domieszkę uplastyczniającą o działaniu silnie opóźniającym wiązanie cementu.
74Jakość, mobilność i bezpieczeństwo z HiszpaniiPablo Dustetpdf
JMBH? ? młoda, dynamicznie rozwijająca się grupa kapitałowa produkująca autopompy do betonu. Jest to marka, która już rewolucjonizuje rynek sprzedaży autopomp do betonu w Europie.
75Historie okołodomowe (1)Paweł Fąkpdf
W odpowiedzi na pytanie o marzenia, wielu z nas jednym tchem wymienia rodzinę, własny dom i ogródek. No właśnie ? ogródek, niby na końcu, ale.... racja, po co nam wspaniały dom, skoro jego blask przyćmiewać będzie niezagospodarowane podwórko?