Wydanie 1(77)/2017

issue-cover
Drodzy Czytelnicy!

Szanowni Państwo, zima! Zima w styczniu, i to nie byle jaka – kilkunastostopniowe mrozy nocą, z rekordami na poziomie -37ºC! Jeszcze sylwester świętowaliśmy na szaro-zielonych trawnikach, a po kilku dniach taka gwałtowna zmiana! Właściwie to przez kilka ostatnich lat zdołaliśmy zapomnieć, że zima może dokuczyć. Z drugiej strony, jak wspomnimy sobie wyjątkowo przyjazny pogodowo grudzień minionego roku, to mamy prawie pełny obraz skomplikowania naszej zimowej aury. To zaś, jak zawsze podkreślam, naraża nasze prognozy aktywności budowlanej i zużycia cementu na poważne błędy.

Spis treści

Str.TytułAutorPDF
2Reklama AtlasAtlaspdf
3Reklama ChrysoChrysopdf
5Od WydawcyJan Dejapdf
Drodzy Czytelnicy! Szanowni Państwo, zima! Zima w styczniu, i to nie byle jaka – kilkunastostopniowe mrozy nocą, z rekordami na poziomie -37ºC! Jeszcze sylwester świętowaliśmy na szaro-zielonych trawnikach, a po kilku dniach taka gwałtowna zmiana! Właściwie to przez kilka ostatnich lat zdołaliśmy zapomnieć, że zima może dokuczyć. Z drugiej strony, jak wspomnimy sobie wyjątkowo przyjazny pogodowo grudzień minionego roku, to mamy prawie pełny obraz skomplikowania naszej zimowej aury. To zaś, jak zawsze podkreślam, naraża nasze prognozy aktywności budowlanej i zużycia cementu na poważne błędy. Pomimo dobrej końcówki minionego roku, niestety, nasz sektor budowlany nie może zaliczyć go do udanych. Duże spadki produkcji budowlano-montażowej, wynikające głównie ze znacznie mniejszego od spodziewanego poziomu inwestycji infrastrukturalnych i samorządowych, powodowały, że systematycznie korygowaliśmy w dół nasze prognozy. Jak przypomnę sobie, że dokładnie rok temu pisałem o powszechnie spodziewanym wzroście PKB na poziomie 3,5÷3,8 procent, to dzisiejsze wstępne dane GUS mówiące o wzroście 2,8 procent nie mogą zachwycać. Musimy poczekać jeszcze kilka miesięcy na precyzyjne dane dotyczące wielkości sprzedaży cementu w roku 2016, ale już dzisiaj śmiało można powiedzieć, że określany na początku ubiegłego roku jako „bardzo prawdopodobny” poziom zbliżony do 16 mln ton jest nierealny. IBnGR przewiduje w ostatniej swojej analizie, że będzie to poziom 15,7 mln ton, a pojawiają się opinie mówiące o powtórzeniu wyniku roku 2015 (15,5 mln ton). Podobnie jak w roku ubiegłym, w pierwszym tegorocznym wydaniu BTA, znajdą Państwo wypowiedzi kilkunastu osób reprezentujących dużą część sektora budowlanego, w których przedstawiają opinie dotyczące najbliższej przyszłości swoich firm. Nie wchodząc w szczegóły, można powiedzieć, że dominuje umiarkowany optymizm. Sektor generalnie wierzy, że w większym wymiarze ruszą drogowe inwestycje infrastrukturalne, analitycy Emmersona prognozują kolejny dobry rok w budownictwie mieszkaniowym, wszyscy mają nadzieję na rozwój infrastruktury kolejowej. Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową zakłada 3-procentowy wzrost PKB w roku 2017 i 3,2 procent w roku 2018. To samo źródło mówi o „konsumpcji” cementu w roku 2017 na poziomie 16,3 mln ton, a więc o 4-procentowym wzroście. Nie ukrywam, że po ubiegłorocznych doświadczeniach mam pewne obawy, czy nie jest to jednak prognoza nazbyt optymistyczna. Z drugiej strony, trzymamy kciuki za taki wynik i chętnie widzielibyśmy jeszcze wyższy. Po tej sporej dawce rozważań o charakterze biznesowym, pora przejść do spraw technicznych, technologicznych, które na co dzień angażują ludzi branży cementowo-betonowej. Jeszcze dziś cieszymy się z sukcesu ubiegłorocznych Dni Betonu i próbujemy wyciągnąć wnioski przydatne w przygotowaniu kolejnej, już 10. edycji konferencji, która planowana jest w terminie 8-10 października 2018. Jak zwykle, w naszym kwartalniku piszemy dużo o architekturze betonowej. Tym razem okazja jest szczególna – 25 listopada ubiegłego roku wręczyliśmy nagrody w jubileuszowej 20 edycji Konkursu „Polski Cement w Architekturze”. To wspaniałe uczucie obserwować, jak przez te dwadzieścia lat konkurs pięknie się rozwijał, jak pojawili się w nim wybitni architekci i wybitne obiekty. Te dwadzieścia lat to ewidentny dowód na to, jak do betonu przekonują się architekci, inwestorzy i, co bardzo ważne, także wykonawcy. Bezdyskusyjnym laureatem jubileuszowej edycji konkursu został Robert Konieczny, wybitny polski architekt o uznanej międzynarodowej pozycji. Robert Konieczny od lat sięga po beton, a jego „Arka” w Brennej doczekała się nagród także w wielu innych prestiżowych konkursach architektonicznych. Zwycięska „Arka” dziś zdobi okładkę naszego kwartalnika. Jako organizatorzy – wspólnie z SARP – gratulujemy nominowanym, wyróżnionym i nagrodzonym nie tylko w ostatnim konkursie, ale także wszystkim tym, którzy tworzyli jego pozycję w trakcie wcześniejszych 19 edycji. Myślę, że wielu z naszych Czytelników sięgnie po teksty związane z drogami betonowymi. Cieszymy się, że administracja zdecydowała o przyspieszeniu procesu inwestycyjnego na betonowym odcinku A1 między Tuszynem a Częstochową. Zapowiadane są kolejne przetargi na betonowe odcinki dróg ekspresowych, które znajdują się w planie realizacyjnym do roku 2023. Z satysfakcją obserwujemy również aktywność samorządów, które coraz częściej sięgają po rozwiązania betonowe na drogach lokalnych. Pokazujemy przykłady nowych inwestycji i wracamy po kilkunastu latach na drogi już eksploatowane. Jak zwykle, w naszym piśmie znajdą Państwo kilka tekstów techniczno-technologicznych, które z pewnością mogą pomóc w rozwiązywaniu codziennych problemów inżynierskich. Życząc prywatnej i zawodowej pomyślności w całym roku 2017 – i nie tylko – zapraszam do lektury. Jan Deja
6Będziemy konsekwentnie popularyzować betonrozm. Piotr Piestrzyńskipdf
- W ramach przybliżania technologii budowy dróg z betonu cementowego, będziemy w 2017 roku zachęcać samorządy do budowy betonowych dróg gminnych, powiatowych czy wojewódzkich. Będziemy popularyzować lokalne drogi betonowe, a na efekty, mam nadzieję, nie będziemy musieli czekać aż 20 lat, jak to było w przypadku dróg krajowych i autostrad - mówi Andrzej Ptak, przewodniczący Stowarzyszenia Producentów Cementu.
8W gospodarce wiele ryzykMarcin Peterlikpdf
Obecnie panuje w miarę powszechne przekonanie, że koniunktura w polskiej gospodarce w rozpoczynającym się roku będzie wyraźnie lepsza niż była w roku 2016. Większość ośrodków prognostycznych, zarówno krajowych jak i zagranicznych, przewiduje, że tempo wzrostu PKB w 2017 roku będzie wyższe niż w roku poprzednim o mniej więcej 0,3-0,5 punktu. Według szacunków Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową, w 2017 roku wzrost gospodarczy w Polsce wyniesie 3 procent. IBnGR po raz pierwszy przedstawił też prognozę na rok 2018, według której PKB ma wówczas wzrosnąć o 3,2 procent.
10Podsumowanie 2016 i prognozy na 2017red.pdf
Jaki był rok 2016, a co nas czeka w roku 2017 - mówi 23 przedstawicieli przemysłu, firm wykonawczych, związków i stowarzyszeń branżowych.
16GDDKiA: - w 2017 roku oddamy prawie 400 km nowych drógred.pdf
– Rok 2016 był bardzo pracowity dla GDDKiA. Uczestniczyliśmy w organizacji Światowych Dni Młodzieży. Rozpoczęliśmy cykl otwartych spotkań ukierunkowanych na poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań w działalności GDDKiA. Zostaliśmy powołani przez Ministra Infrastruktury i Budownictwa do Rady Ekspertów ds. działań mających na celu optymalizację procesu realizacji inwestycji drogowych. Wprowadziliśmy nowatorskie rozwiązania w formule całorocznego utrzymania dróg. Wdrożyliśmy skoordynowane i uzgadniane z branżą zmiany w zapisach umów z nowymi wykonawcami formuły „Utrzymaj Standard” oraz przygotowaliśmy wdrożenie tego modelu w rozumieniu obszarowym, a nie tylko na wybranych odcinkach nowych dróg krajowych. – mówi Krzysztof Kondraciuk – Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad.
17Perspektyw rynku budownictwa mieszkaniowego w 2017 r.Szymon Jungiewiczpdf
2016 r. to okres, który bardzo ciężko jednoznacznie ocenić z punktu widzenia branży budowlanej. Pomimo spodziewanego zarówno przez uczestników rynku jak i przez jego obserwatorów (analityków, ekonomistów, rządzących) ożywienia, sytuacja rynkowa okazała się daleka od optymistycznych oczekiwań. Głównym powodem takiego stanu rzeczy były opóźnienia w realizacji przetargów na inwestycje infrastrukturalne finansowane z nowego budżetu unijnego oraz spadek nakładów inwestycyjnych w gospodarce. Z drugiej strony produkcja podstawowych materiałów budowlanych (stolarki, cegieł, dachówek oraz, co szczególnie istotne, cementu) rosła. Bardzo dobre wyniki wykazywał także segment budownictwa mieszkaniowego – w tym materiale przyjrzymy się szczegółowo aktualnej sytuacji na tym rynku i jego perspektywom na najbliższą przyszłość.
20Schomburg od 25 lat w PolsceEmilia Dymnapdf
Zaplecze techniczne firmy, laboratorium badawczo-rozwojowe, kontrola jakości, produkcja, magazyn, logistyka, obsługa klientów – te wszystkie działy razem i każdy z osobna ma swoje cele do zrealizowania, które kreują wizerunek całej spółki. W 2017 roku producent m.in. domieszek i dodatków do betonu, barwników oraz impregnatów – firma SCHOMBURG – obchodzi 25-lecie obecności w Polsce, a także 80-lecie istnienia.
21Reklama SchomburgSchomburgpdf
22Czas odkrywania architektury w betonie i betonu w architekturzePiotr Piestrzyńskipdf
- Pokazaliśmy inwestorom i odbiorcom, że materiał surowy, jakim jest beton, ma również estetykę i może zachwycać pięknem. Inwestorzy, architekci i wykonawcy nauczyli się pracować z betonem, doceniać jego walory i naturalność. Te 20 lat współpracy branży cementowej z architektami przy organizacji konkursu "Polski Cement w Architekturze" to okres odkrywania architektury w betonie i betonu w architekturze - powiedział Mariusz Ścisło, prezes Stowarzyszenia Architektów Polskich.
26Arka zacumowana do brzeguPaweł Pięciakpdf
Prezentujemy realizację, która zdobyła główną nagrodę w XX konkursie "Polski Cement w Architekturze".
29Reklama BRUK-BETBRUK-BETpdf
30Zawsze walczę do końcaPaweł Pięciakpdf
Rozmowa z architektem Robertem Koniecznym, autorem domu w Brennej na Śląsku. Dom zdobył główną nagrodę XX konkursu "Polski Cement w Architekturze"
35Reklama PFLEIDERERPFLEIDERERpdf
36Szanse i pułapki inwestycji kolejowychPaweł Pięciakpdf
Rozmowa z Adrianem Furgalskim, wiceprezesem zarządu Zespołu Doradców Gospodarczych TOR, specjalistą i analitykiem w sprawach polityki transportowej.
40Rok nowych zadań w infrastrukturze i budownictwiepiepdf
– Minister Andrzej Adamczyk ma właściwie jedno zadanie: zadanie polegające na konsekwentnym, skutecznym wydawaniu pieniędzy unijnych i realizowaniu inwestycji – mówiła premier Beata Szydło 26 stycznia 2017 r. podczas wspólnej konferencji z ministrem infrastruktury i budownictwa Andrzejem Adamczykiem, w ramach przeglądu prac ministrów pod hasłem #RokNowychZadań.
41Współpraca prowadzi do innowacyjnościpiepdf
„Nawierzchnie betonowe – uzasadnione ekonomicznie rozwiązanie na drogach samorządowych” – konferencję pod takim hasłem zorganizował 23 listopada 2016 r. Cement Ożarów. W Centrum Wystawienniczo-Kongresowym w Jasionce spotkali się zarządcy dróg i samorządowcy z województwa podkarpackiego.
42ZDW w Bydgoszczy: - Żadna technologia nie miała tylu atutów co RCCPiotr Piestrzyńskipdf
W listopadzie 2016 r. zakończyła się przebudowa w technologii betonu wałowanego fragmentu drogi wojewódzkiej nr 391 w województwie kujawsko-pomorskim. Wraz z wykonaną rok wcześniej w technologii RCC drogą nr 272 powstał wygodny ciąg komunikacyjny łączący część powiatu świeckiego z Grudziądzem oraz drogą krajową nr 91. – Po pierwszym roku funkcjonowania drogi wykonanej w technologii RCC jesteśmy z niej zadowoleni, chociaż to krótki czas na rzetelną ocenę. W najbliższych latach planujemy utwardzenie pozostałych siedmiu kilometrów dróg wojewódzkich z wykorzystaniem tej technologii – mówi Mirosław Kielnik, dyrektor Zarządu Dróg Wojewódzkich w Bydgoszczy.
43Reklama MC-BauchemieMC-Bauchemiepdf
44Ulica Kwiatkowskiego po 12 latachPiotr Piestrzyńskipdf
ŚLADEM BETONOWYCH REALIZACJI DROGOWYCH (5). – Droga spełnia swoje zadanie i przez 12 lat nie prowadziliśmy na niej większych napraw. Zajmowaliśmy się jedynie wypełnianiem szczelin i uzupełniliśmy ubytek nawierzchni w jednym miejscu – mówi Krzysztof Sznajder, inspektor nadzoru drogowego w Urzędzie Miasta Stalowa Wola. Betonowa część ulicy Kwiatkowskiego w Stalowej Woli o długości blisko 1 km kończy właśnie 12 lat.
45Beton w infrastrukturze gminy Tarnówpiepdf
W kraju toczy się dyskusja o materiałach używanych do budowy infrastruktury miast. Jednym z ciekawszych rozwiązań jest beton, z którego można realizować nie tylko drogi miejskie – ulice, ale także ronda, zatoki autobusowe, parkingi, ścieżki rowerowe czy chodniki. Takie ciekawe przykłady zastosowania można znaleźć w realizacjach firmy Wes-Bud na terenie gminy Tarnów.
46Suwałki: Mamy pod dostatkiem surowców i chcemy budować drogi z betonu wałowanegoPiotr Piestrzyńskipdf
Budowa drogi z betonu wałowanego o długości ponad 900 metrów została zakończona we wrześniu 2016 roku na terenie gminy Suwałki. Stanowi dojazd do Zakładu Produkcji Kruszyw „Trzciane”. – Chcemy przygotować katalog gotowych rozwiązań dla dróg z betonu wałowanego od KR1 do KR4, parkingów i placów manewrowych. W lutym br. organizujemy spotkanie informacyjne dla samorządowców – deklaruje Tomasz Odrzywolski, prezes zarządu Przedsiębiorstwa Produkcji Materiałów Drogowych Kruszbet SA, firmy, która była inwestorem i wykonawcą drogi.
48Zakopianka w budowiePaweł Pięciakpdf
Trwają prace budowlane na trzech odcinkach drogi S7 na południe od Krakowa. Warto przypomnieć, że popularna zakopianka to nie tylko droga łącząca Kraków z Tatrami. Jest to przede wszystkim fragment ważnego korytarza transportowego biegnącego od granicy polsko-słowackiej w Chyżnem do Gdańska, a szerzej, międzynarodowej drogi E77 biegnącej przez Europę Środkową, z Węgier do krajów bałtyckich.
50Rola nadzoru przy wykonywaniu masywnych konstrukcji betonowychdr inż. Grzegorz Bajorek, mgr inż. Marta Kiernia-Hnatpdf
W referacie przedstawiono zasady prowadzenia nadzoru robót betonowych w trakcie realizacji wielkogabarytowych elementów masywnych. Odniesiono je do doświadczeń zdobytych przy wykonywaniu fundamentów masywnych bloków energetycznych Elektrowni Opole.
53Reklama Centrum Technologiczne BudownictwaCTBpdf
59Reklama ANDROIMPEXAndroimpexpdf
60Prefabrykowany beton architektoniczny zbrojony włóknem szklanymŁukasz Żyła, Magdalena Thiel, Marek Petripdf
Beton architektoniczny zbrojony alkaloodpornym włóknem szklanym jest materiałem zaawansowanym technologicznie i stosunkowo nowym. Oprócz wymagań dotyczących jego wysokich wytrzymałości i trwałości, musi spełniać szereg kryteriów dotyczących estetyki. Nigdy wcześniej nie wymagano od betonu, by jego powierzchnia była idealnie gładka, bądź w określony sposób fakturowana, oraz równomierna kolorystycznie.
64Pojęcie "nadwytrzymałości betonu" w postępowaniu przetargowym na betonowe obiekty infrastruktury komunikacyjnejprof. dr hab. inż. Józef Jasiczakpdf
W PFU wprowadza się często wymaganie w stosunku do betonu typu: „…rzeczywista wytrzymałość betonu wbudowanego nie powinna przekraczać o więcej niż 25% wytrzymałości projektowanej…”./ Pojęcie „nadwytrzymałość betonu” nie pojawia się i tym samym nie jest opisane ani w normie PN-ISO 2394: 2000 „Ogólne zasady niezawodności konstrukcji budowlanych”, ani w normie PN-EN 1992-1-1:2004 +AC:2008 „Projektowanie konstrukcji z betonu”, ani w podstawowej, nowej normie betonowej PN-EN „ 206.1: 2013: „Beton. Wymagania, właściwości, produkcja i zgodność”. Autor opracowania, przystępując do zdefiniowania „nadwytrzymałości”, opisał ją jako zbiór wyników badań próbek 15x15x15 cm, jako odwzorowanie rzeczywistej wytrzymałości betonu z założeniem wystąpienia normalnego rozkładu prawdopodobieństwa, którego dolna wartość graniczna jest szacowana na poziomie istotności α = 0,05.
69Reaktywność kruszyw pod kontroląpiepdf
Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad zdaje sobie sprawę z potencjalnego zagrożenia zjawiskiem reaktywności kruszyw i uwzględniła je w dokumentach wzorcowych. – To zjawisko na razie nie występuje na drogach betonowych w Polsce – mówił Witold Zapaśnik z Departamentu Technologii GDDKiA podczas III Krakowskich Dni Nawierzchni, które odbyły się w dniach 24-25 listopada 2016 r.
70Domieszki do betonu - osiągnięcia i problemy do rozwiązaniadr hab. inż. Paweł Łukowskipdf
Domieszki – modyfikatory dodawane do mieszanki betonowej w ilości nieprzekraczającej 5% masy cementu – stały się istotnym elementem współczesnej technologii betonu. Pozwalają one na poprawę wielu istotnych właściwości tego podstawowego tworzywa konstrukcyjnego. Stały postęp, obserwowany w obszarze domieszek, przynosi wciąż nowe osiągnięcia, wyznacza też nowe trendy rozwojowe. Niekiedy te nowe tendencje oznaczają w istocie „powrót do źródeł”, przywracając zainteresowanie modyfikatorami, które – pozornie – okres świetności wydają się mieć za sobą. W ostatnim czasie takimi „na nowo odkrytymi” domieszkami są niewątpliwie plastyfikatory i superplastyfikatory lignosulfonianowe. Przez długi czas lekceważone, obecnie powracają w wersji zmodyfikowanej i ulepszonej.
73Reklama SIKASika Polandpdf
74Naprawa i ochrona konstrukcji z betonuredpdf
Publikacja „Naprawy i ochrona konstrukcji z betonu. Komentarz do PN-EN 1504” wpisuje się doskonale w ten nurt, a zespół autorski, tj. profesorowie Lech Czarnecki, Paweł Łukowski i Andrzej Garbacz, gwarantuje zarówno najwyższy standard fachowości komentarza jak i nienastręczającą wątpliwości jasność przekazu opracowania. Autorzy od wielu lat zajmują się zagadnieniem napraw konstrukcji z betonu, tak w horyzoncie naukowo-badawczym, jak i w horyzoncie eksperckim, będąc uznanymi autorytetami w tej dziedzinie w skali międzynarodowej.
75Reklama Ropczyce SARopczyce SApdf
76Przemysł cementowy a strategia gospodarki o obiegu zamkniętymdr inż. Bożena Środapdf
W grudniu 2015 r. Komisja Europejska opublikowała założenia strategii gospodarki o obiegu zamkniętym wraz z pakietem projektów sześciu dyrektyw dotyczących odpadów (m.in. ramowej dyrektywy odpadowej, dyrektywy składowiskowej, dyrektywy w sprawie odpadów opakowaniowych). Jest to zapowiedź istotnej zmiany w podejściu do gospodarki - dotychczas opartej na zasadzie „weź, wytwórz, wykorzystaj i wyrzuć” na rzecz modelu „wykorzystaj wielokrotnie, napraw, wyremontuj i przetwórz”. Głównym celem strategii jest zmaksymalizowanie efektywności wykorzystania istniejących w Europie zasobów. Kluczową sprawą jest takie zaprojektowanie produktów, aby utrzymać je w zamkniętym obiegu gospodarczym jak najdłużej. Na wzór świata przyrody, w którym nic się nie marnuje, odpady powinny być postrzegane jako potencjalne źródło zasobów. Mają w tym pomóc także bardzo ambitne cele w zakresie recyklingu odpadów, co w założeniach pozwoli na przywracanie gospodarce wartościowych materiałów zawartych w odpadach i tym samym zmniejszenie ilości składowanych odpadów.
78Krajowa Deklaracja Właściwości Użytkowych - Cementy specjalneSPCpdf
W dniu 6 grudnia 2016 zostało opublikowane rozporządzenie Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa w sprawie sposobu deklarowania właściwości użytkowych wyrobów budowlanych oraz sposobu znakowania ich znakiem budowlanym (Dz. U. poz. 1966 z roku 2016). Rozporządzenie to określa m.in. wzór Krajowej Deklaracji Właściwości Użytkowych dla wyrobów budowlanych (załącznik 2). Analogicznie do „europejskiej” deklaracji właściwości użytkowych (przygotowanych na podstawie rozporządzenia UE 305/2011), producent w krajowym odpowiedniku deklaruje właściwości użytkowe zgodnie z Polską Normą wyrobu lub krajową oceną techniczną. W przypadku produktów przemysłu cementowego są to cementy specjalne spełniające wymagania normy PN-B-19707:2013-10. Deklaracja musi być dostarczana wraz z wyrobami, w sposób określony w rozporządzeniu, od dnia 1 stycznia 2017r. Działający przy Stowarzyszeniu Producentów Cementu zespół roboczy, po analizie przepisów, przygotował wzór takiej deklaracji. Dokument ten ma na celu ujednolicenie dokumentów, a tym samym ułatwienie użytkownikom wyrobów korzystanie z informacji zawartych w dokumencie. Dokument ten jest dostępny m.in. na stronie www.polskicement.pl.
79Reklama RemeiRemeipdf
80Reklama BASFBASFpdf