ad

Wydanie 1(61)/2013

issue-cover
Wydaje się, że jeszcze słychać sylwestrowe toasty, noworoczne życzenia, a tu za nami już miesiąc kolejnego roku. Patrząc na sprawy „biznesowo”, można powiedzieć, że mamy za sobą dość trudny rok, ale absolutnie nie jakiś dramatyczny. Choć wstępne dane GUS mówią o jedynie dwuprocentowym wzroście polskiego PKB – w 2011 było to 4,3% – to jednak wciąż dyskutujemy o poziomie wzrostu, o którym bardzo duża część Europy może tylko marzyć. Oczywiście, są informacje, które niepokoją: wyraźne hamowanie gospodarki w drugiej połowie roku, znaczący poziom bezrobocia czy też znaczne pogorszenie nastrojów konsumenckich. Pracując w sektorze budowlanym, musimy czuć się zaniepokojeni spowolnieniem aktywności całej branży. Spadek produkcji budowlano-montażowej, choć niewielki, jest faktem, spadek „konsumpcji”  cementu o 3 mln ton widać w naszych dawno już opublikowanych danych i tego nikt i nic nie zmieni. Staram się jednak na te wszystkie informacje patrzeć spokojnie, bez przesadnych emocji. Dla ludzi dobrze znających branżę cementową, dobrze „czujących” budownictwo, już w początkowej fazie roku 2012 jasne było, że powtórzenie rekordowego wyniku z roku 2011 jest absolutnie niemożliwe. To właśnie rok 2011 był wyjątkowo nietypowy, ze względu na skumulowanie się wielu efektów gospodarczych związanych głównie z przygotowaniami do EURO 2012. Gdybyśmy z naszych danych „wycięli” ten nietypowy pik roku 2011, to okazuje się, że wynik roku 2012 jest (o około 200 tysięcy ton cementu) wyższy od rezultatu, całkiem dobrego przecież, roku 2010.

Spis treści

Str.TytułAutorPDF
5Od WydawcyJan Dejapdf
Wydaje się, że jeszcze słychać sylwestrowe toasty, noworoczne życzenia, a tu za nami już miesiąc kolejnego roku. Patrząc na sprawy „biznesowo”, można powiedzieć, że mamy za sobą dość trudny rok, ale absolutnie nie jakiś dramatyczny. Choć wstępne dane GUS mówią o jedynie dwuprocentowym wzroście polskiego PKB – w 2011 było to 4,3% – to jednak wciąż dyskutujemy o poziomie wzrostu, o którym bardzo duża część Europy może tylko marzyć. Oczywiście, są informacje, które niepokoją: wyraźne hamowanie gospodarki w drugiej połowie roku, znaczący poziom bezrobocia czy też znaczne pogorszenie nastrojów konsumenckich. Pracując w sektorze budowlanym, musimy czuć się zaniepokojeni spowolnieniem aktywności całej branży. Spadek produkcji budowlano-montażowej, choć niewielki, jest faktem, spadek „konsumpcji”  cementu o 3 mln ton widać w naszych dawno już opublikowanych danych i tego nikt i nic nie zmieni. Staram się jednak na te wszystkie informacje patrzeć spokojnie, bez przesadnych emocji. Dla ludzi dobrze znających branżę cementową, dobrze „czujących” budownictwo, już w początkowej fazie roku 2012 jasne było, że powtórzenie rekordowego wyniku z roku 2011 jest absolutnie niemożliwe. To właśnie rok 2011 był wyjątkowo nietypowy, ze względu na skumulowanie się wielu efektów gospodarczych związanych głównie z przygotowaniami do EURO 2012. Gdybyśmy z naszych danych „wycięli” ten nietypowy pik roku 2011, to okazuje się, że wynik roku 2012 jest (o około 200 tysięcy ton cementu) wyższy od rezultatu, całkiem dobrego przecież, roku 2010.
Proszę przyjąć to wyjaśnienie jako swego rodzaju komentarz do medialnych informacji z początku roku, mówiących o alarmie w branży cementowej. Oczywiście, mamy swoje problemy i wyraźnie je identyfikujemy. W dużej części są one jednak związane z tym, jak będzie rozwijała się polska gospodarka, nasze budownictwo w perspektywie choćby najbliższych 7-10 lat. Mamy dzisiaj w Polsce bardzo nowoczesny i efektywny przemysł cementowy, który, w mojej ocenie, jest w stanie produkować około 24-25 mln ton cementu rocznie. Żeby doprowadzić nasz przemysł do tego stanu,  zainwestowano weń solidnie ponad 10 mld złotych. Nie jest więc dzisiaj obojętne, w jakich warunkach przemysł ten będzie działał w perspektywie choćby do roku 2020. Jak będzie wyglądał poziom produkcji i konsumpcji cementu? Jakie będą zasady przydziału uprawnień do emisji CO2? Jak będą kształtowały się coraz więcej ważące elementy kosztów, takie jak energia, paliwa, transport itp.? Mówiąc najkrócej, spodziewamy się trudnego biznesowo roku 2013 i liczymy się z dalszym kilkuprocentowym spadkiem zapotrzebowania na cement. Mamy jednak nadzieję, że już w roku 2014 nastąpi choćby łagodne „odbicie”. Zakładając, że sukcesem zakończą się negocjacje dotyczące unijnego budżetu i polskiego udziału w nim, nadzieje nasze pokładamy w kontynuacji programu budowy infrastruktury drogowej i kolejowej, inwestycjach w energetyce, czy też w inwestycjach związanych z ochroną środowiska. Trudno natomiast o optymizm w tak ważnym obszarze, jak budownictwo mieszkaniowe, choć bardzo chciałbym się mylić. Na zakończenie zostawiam sprawę, która w ostatnich tygodniach bardzo mnie zajmuje. Wielokrotnie jestem pytany, najczęściej przez osoby bardzo słabo rozumiejące problem, o komentarz do sytuacji na betonowych fragmentach pasa startowego lotniska w Modlinie. Sprawę znam tylko z, często zupełnie nieprofesjonalnych, doniesień medialnych oraz z relacji osób trzecich. Moja krótka odpowiedź w tej sprawie brzmi: z całą odpowiedzialnością stwierdzam, że beton jest doskonałym materiałem do budowy trwałych i bezpiecznych nawierzchni drogowych i lotniskowych. Co więcej, w Polsce mamy już dużą grupę fachowców i firm, które potrafią to robić, co udowodniono na wielu obiektach drogowych i lotniskowych. W ciągu ostatnich dwudziestu lat beton rozwinął się technologicznie i sprzętowo, dając ogromne możliwości inwestorom, projektantom, architektom i wykonawcom. Dosadnie o takich sprawach, jak Modlin, mówi w swojej książce profesor Adam Neville – „… beton… nie jest odporny na głupotę”. Nawet ten wspaniały materiał nie wygra z kryterium najniższej ceny w projekcie, z błędami technologicznymi, wykonawczymi, z błędami w nadzorze czy też w eksploatacji! Szanowni Państwo! Tym razem inaczej niż zwykle – ani słowa o zawartości kwartalnika BTA. Zapewniam jednak; staraliśmy się przygotować interesujący, aktualny i przydatny zestaw informacji. Efekt sami oceńcie.
6O wąskiej sinusoidzie konsumpcji cementu w PolsceLeonard Palkapdf
Ze statystyki po 12 miesiącach wynika, że spadek zużycia cementu w Polsce wynosi dokładnie 16,6%. Jest to znaczący spadek, ale w porównaniu do wyjątkowo rekordowego 2011 roku. To efekt ogólnej sytuacji budownictwa i gospodarki - ocenia Leonard Palka, przewodniczący Stowarzyszenia Producentów Cementu. - Jako Stowarzyszenie mamy poczucie satysfakcji z działań prowadzonych w 2012 roku. Robimy wszystko, by nasz produkt popularyzować - dodaje.
818 miliardów na drogi, także z fotoradarówPiepdf
w 2013 r. na inwestycje drogowe na drogach krajowych zostanie wydanych 18 mld zł, w tym 565 mln zł na remonty i przebudowy - poinformował Sławomir Nowak, minister transportu, budownictwa i gospodarki morskiej. W styczniu trafi do Sejmu ustawa wypracowana wspólnie z ministrem finansów, o tym, że wszystkie pieniądze z fotoradarów (GITD) będą przeznaczane na budowę dróg - zapewnił minister.
9Energetyka: nadchodzi era gazuDawid Hajokpdf
Rozpoczynamy nowy rozdział w historii polskiego przemysłu energetycznego, oparty na gazie - zapowiedział Mikołaj Budzanowski, minister skarbu państwa. Blok gazowy w Elektrociepłowni STalowa Wola będzie pierwszą z kilku jednostek energetycznych opalanych gazem. Polska energetyka zainwestuje w modernizacje w najbliższej dekadzie kilkadziesiąt miliardów złotych.
9Rosną nakłady na koleiDawid Hajokpdf
W tym roku sześć największych spółke grupy PKP wyda na inwestycje blisko 10 mld zł, czyli niemal dwukrotnie więcej niż w roku poprzednim, wynika ze "Strategii PKP SA na lata 2012-2015". Dodatkowe środki inwestycyjne rząd zabezpieczył również w budżecie państwa. Najwięcej wzrosła dotacja na inwestycje w linie kolejowe i dworce.
10Gospodarka na krzywej opadającejMarcin Peterlikpdfpdf
Na początku 2012 roku panowała dość powszechna opinia, że będzie to trudny rok dla polskiej gospodarki i trzeba niestety przyznać, że rzeczywistość potwierdziła te przypuszczenia. Co więcej, koniunktura gospodarcza w Polsce w roku ubiegłym kształtowała się nawet gorzej niż się tego spodziewano. Średnia prognoza wzrostu PKB w Polsce w 2012 roku, według tak zwanego "konsensusu londyńskiego", w którym uczestniczy kilkanaście krajowych i zagranicznych ośrodków prognostycznych, wynosiła w styczniu ubiegłego roku 2,4 procent. Według GUS, dokładnie takie tempo wzrostu odnotowane zostało w Polsce w pierwszych trzech kwartałach, przy wyraźnej tendencji spadkowej z kawartału na kwartał, co oznacza, że wzrost w czwartym kwartale wyniesie poniżej 1,4 procent (poziom z trzeciego kwartału), a zatem ukształtuje się wyraźnie poniżej prognozowanych w styczniu 2,4 procent.
12Dni Betonu: marka doceniana przez profesjonalistówDawid Hajokpdf
Uczestników Dni Betonu 2012 zapytaliśmy o opinie na temat konferencji. Aż 95 proc. naszych gości pozytywnie oceniło organizacyjną stronę wydarzenia, a wyniki badań dowodzą, że przez lata udało się wypracować jej twórcom rozpoznawalną i cenioną przez profesjonalistów markę.
14Pozostawić swój ślad w historiiPiotr Piestrzyńskipdf
Pracownia HS99 Architekci z Koszalina, która zaprojektowała Centrum Informacji Naukowej i Bibliotekę Akademicką w Katowicach, zdobyła nagrodę XVI edycji konkursu Polski Cement w Architekturze. - W interesie wykonawcy jest budować tak, aby pozostawić swój ślad w historii - powiedział Alojzy Malczak, dyrektor Regionu Południowego Mostostalu Warszawa, który był wykonawcą nagrodzonego obiektu. W tym roku jury konkursu przyznało siedem nagród, które zostały wręczone 7 grudnia 2012 r., podczas walnego zjazdu delegatów SARP.
18Uwaga skierowana na książkęPaweł Pięciakpdf
Musiała, widać, nastąpić korzystna zmiana w społeczeństwie, jeżeli ku nowym bibliotekom, a nie siedzibom firm i wspaniałym biurowcom korporacyjnym - jak miało to miejsce w okresie transformacji - kieruje się zainteresowanie opiniii publiczneji władzy. Na nowe obiekty i gruntowne modernizacje już istniejących coraz częściej znajdują się pieniądze w budżetach gmin, województw, uczelni. Pomagają fundusze Unii Europejskiej. Centrum Informacji Naukowej i Biblioteka Akademicka w Katowicach otrzymała grudniu 2012 główną nagrodę XVI edycji konkursu Polski Cement w Architekturze.
22Sprzątamy w architekturzePaweł Pięciakpdf
Na pracownię architektoniczną HS99 w 2012 roku spadł deszcz wyróżnień za Centrum Informacji Naukowej i Bibliotekę Akademicką (CINiBA) w Katowicach, w tym główna nagroda w konkursie Polski Cement w Architekturze. O swojej pracy opowiadają Dariusz Herman i Piotr Śmierzewski.
27Koniec świata modernistów, czyli betonowe rewolucje Oscara NiemeyeraMarcin Charciarekpdf
5 grudnia 2012 roku architektura pozostała zamkniętym rozdziałem należącym do Wielkiej Księgi Modernizmu XX wieku. I choć już od dziesięcioleci Ruch Nowoczesny stał się punktem odniesienia dla licznych twórców współczesności, to jednak dopiero teraz uzyskał status rzeczy domkniętej twórczością brazylijskiego architekta - Oscara Niemeyera.
30Życie w architekturzeDawid Hajokpdf
Jury "Życia w architekturze", konkursu organizowanego już po raz siódmy przez miesięcznik "Architektura - Murator", spośród 1064 zgłoszonych obiektów wybrało najciekawsze budynki z lat 2000-2012. Wśród nich nie zabrakło realizacji wykorzystujących beton - najpopularnijszy budulec w XXI w.
32Z Warszawy bliżej do Łodzi, Gdańska i WrocławiePiepdf
716 km dróg oddanych kierowcom do grudnia 2012 r., ponad 22 mld zł zrealizowanego planu finansowego, niemal 10 mld złotych zrefundowanych przez Unię Europejską, prawie miliard zł wpływów z Krajowego Systemu Poboru Opłat - to wszystko w ciągu zaledwie jednego roku. Podczas konferencji prasowej, która odbyła się 12 grudnia, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad podsumowała 2012 rok.
33S8 Róża - Wrocław na półmetkupiepdf
Po 14 miesiącach od podpisania umowy, tj. po upływie połowy czasu przeznaczonego na realizację inwestycji, poziom zaawansowania prac na budowie drogi ekspresowej S8 - węzeł Róża - Wrocław - sięga 60 proc. Postęp prac wyprzedza założony harmonogram - poinformował w grudniu 2012 r. wykonawca prac firma Budimex. Na jednej jezdni drogi ekspresowej S-8 wykonano odcinek nawierzchni betonowej o długości 2 km (w rejonie Róży).
33365 dni autostrady A2piepdf
Dla 73% poznaniaków dzięki A2 Polska zyskała szybkie i bezpieczne połączenie z Europą. Co czwarty poznaniak dzięki autostradzie częściej korzysta z oferty turystycznej Berlina i innych miast europejskich, co piąty - docenia nowoczesną europejską jakość technologii realizacji betonowego odcinka autostrady. Taki jest wynik sondażu przeprowadzonego przez "Gazetę Wyborczą" i spółkę Autostrada Wielkopolska po roku od otwarcia A2 na odcinku Nowy Tomyśl - Świecko.
34Gmina Korzenna sama buduje drogi betonowePiotr Piestrzyńskipdf
Ponad 17 kilometrów dróg betonowych zbudowano w latach 2011-2012 na terenie gminy Korzenna w Małopolsce. Niby nic w tym dziwnego, bo Korzenna od 16 lat z dróg betonowych słynie. A jednak. Czas płynie i pionierską działalność w budownictwie drogowym z betonu, zapoczątkowaną przez lokalną firmę Mo-Bruk, wdrożyło należące do gminy Przedsiębiorstwo Usług Komunalnych. - Praktyki budowy dróg betonowych samodzielnie przez gminy pojawiły się i będą kontynuowane. To dobry sposób budowy dróg na krótkich odcinkach. Jest większa szansa na to, by nawet nie wójt czy urzędnik z gminy, ale sam sołtys zdecydował i wykonał kawałek drogi - tłumaczy Leszek Skowron, wójt gminy Korzenna.
36Zrównoważony rozwój technologii nawierzchni betonowych - aspekty funkcjonalneWioletta Jackiewicz-Rekpdf
Przemysł betonowy, z uwagi na ogromną materiałochłonność, a także energochłonność i dużą emisję CO2, jest szczególnym adresatem idei zrównoważonego rozwoju. W świetle powyższego, celowym staje się opracowanie warunków wdrażania, w tej gałęzi budownictwa, betonów zrównoważonych, czyli takich kompozytów, które powstają z optymalnie dobranych pod względem jakościowym i ilościowym składników przy minimalnej degradacji środowiska i zużyciu zasobów naturalnych oraz maksymalnej oszczędności energii. Cel ten można osiągnąć na drodze zastosowania alternatywnych składników do betonów, jak również przy pomocy odpowiednich rozwiązań technologicznych.
42Droga betonowa w 5 dniPiotr Piestrzyńskipdf
Droga z betonu wałowanego powstała w listopadzie 2012 r. na terenie gminy Piekoszów (woj. świętokrzyskie). - Wszystkie prace, łącznie z obmiarami, pracami ziemnymi, porządkowymi i budowlanymi trwały 5 dni - reasumuje Sławomir Rutczyński z Lafarge Cement.
45Bronowickie centrum handlu i usługDawid Hajokpdf
Galeria Bronowice powstaje w północnej części Krakowa, w mijscu, gdzie krzyżują się ważne szlaki komunikacyjne. Prace przy jego budowie trwają od początku 2012 roku. Umiejscowienie handlowej galerii w sąsiedztwie istniejących obiektów, takich jak IKEA, Makro, Castorama, stworzy nową przestrzeń handlową w tej części miasta.
46Betonowe kielichyDawid Hajokpdf
Nowy Dworzec Kolejowy w Katowicach ma około 7 tys. m. kw. powierzchni, z czego do dyspozycji pasażerów oddano 5 tys. m. Konstrukcję ogromnej hali tworzą cztery monumentalne betonowe kielichy, ikony nowego węzła handlowo-przesiadkowego Katowic.
48Okrąglak w roli biznesmenaDawid Hajokpdf
JEden z symboli poznańskiego modernizmu, powiew nowoczesności w PRL, przez lata opuszczony i zaniedbany, dom handlowy Okrąglak znowu urzeka swoją prostotą i elegancją konstrukcji. Tym razem już jednak w nowej, biurowej roli.
50Rola laboratorium akredytowanego w kształtowaniu jakości w budownictwieG. Bajorek, Marta Kiernia-Hnatpdf
Dlaczego laboratorium ma być akredytowane? Odpowiedź na powyższe pytanie wydaje się być dość oczywista – dla tych wyrobów, dla których stawia się wyżej poprzeczkę akceptowalnego poziomu zapewnienia jakości, wymaga się jednocześnie, aby badania sprawdzające (badania typu lub badania bieżące, lub badania sondażowe) były wykonywane przez „obce” w stosunku do producenta laboratorium, którego kompetencje zostały uznane przez także „obcą”, tym razem w stosunku do laboratorium, uprawnioną jednostkę akredytującą – w Polsce jest to Polskie Centrum Akredytacji.
54Rozwój domieszek do betonów nowej generacjiP. Łukowski, D. Wilińskipdf
Beton cementowy, najpowszechniej dziś stosowany materiał budowlany, podlega nadal stałemu rozwojowi. Rozwój ten odbywa się w przeważającej mierze przez modyfikację materiałową, a jednym z jej podstawowych kierunków jest stosowanie coraz doskonalszych – skuteczniejszych i wydajniejszych – domieszek, to jest substancji dodawanych do mieszanki betonowej w ilości nieprzekraczającej 5% masy cementu. Z drugiej strony, postęp w technologii betonu przejawia się także w coraz szerszym stosowaniu betonów nowej generacji, takich jak beton samozagęszczalny, beton wysokiej wytrzymałości itp. Wiele zagadnień związanych ze stosowaniem domieszek do tych nowoczesnych kompozytów budowlanych stanowi przedmiot zainteresowania naukowców i inżynierów. W niniejszym artykule przedstawiono niektóre spośród szczególnie interesujących osiągnięć z tej dziedziny, o jakich donosili badacze w ostatnim okresie.
58Innowacyjne spoiwa cementowe i betony z wykorzystaniem popiołu lotnego wapiennegoPolitechnika Śląskapdf
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Priorytet 1. Badania i rozwój nowoczesnych technologii, Działanie 1.1 Wsparcie badań naukowych dla budowy gospodarki opartej na wiedzy, Poddziałanie 1.1.2 Strategiczne programy badań naukowych i prac rozwojowych.
60Wpływ szczelności matrycy cementowej na mrozoodpornośćZ. Rusin, P. Świerczpdf
Mrozoodporność betonu jest efektem specyficznej równowagi pomiędzy porami kapilarnymi pochłaniającymi wodę zdolną do zamarzania w warunkach eksploatacyjnych a porami buforowymi, które nie wypełniają się wodą do pełna. Przy wartościach wskaźnika W/C powyżej około 0,37 (w przypadkuCEM I) właściwe proporcje porów umożliwiające skuteczną redukcję negatywnego wpływu porów kapilarnych można osiągnąć tylko poprzez zastosowanie techniki napowietrzania lub wprowadzenie do zaczynu cementowego odpowiedniej ilości tzw. mikrosfer – sferycznych, porowatych elementów o rozmiarach mikrometrycznych, wytwarzanych z ceramiki lub polimerów. Podstawowe wymagania materiałowe określa się w tych przypadkach poprzez wskaźnik przestrzennej dystrybucji porów oraz wartość wskaźnika W/C.
64Stałość objętości autoklawizowanych zaczynów i zapraw ze spoiw cementowych z dodatkiem ubocznych produktów spalania węglaA. Łagosz, T. Zdebpdf
Stosowanie spoiw zawierających dodatek mineralny w postaci popiołów lotnych lub mieszanek żużlowo-popiołowych wpisuje się w ogólnoświatowy trend zrównoważonego rozwoju w odniesieniu zarówno do technologii cementu jak i betonu. Według globalnych oszacowań, przemysł cementowy na świecie zużywa około 20% dostępnego popiołu lotnego. Aby utrzymać rozwój tej gałęzi przemysłu, udział stosowanych dodatków powinien stale się poszerzać.
67Hydrofobizacja nawierzchni lotniskowych z betonu cementowegoD. Kowalska, M. Wesołowskipdf
W procesie użytkowania sztywnych nawierzchni lotniskowych, w betonie cementowym zachodzą procesy destrukcyjne, spowodowane nie tylko obciążeniami eksploatacyjnymi, w tym termicznym oddziaływaniem silników lotniczych, ale również czynnikami środowiskowymi. Oddziaływanie środowiska to przede wszystkim narażenie betonu na cykliczne zamrażanie-odmrażanie oraz na działanie chemicznych środków odladzających. Procesy te ujawniają się w postaci uszkodzeń nawierzchni (złuszczenia, odpryski, pęknięcia, wykruszenia), które bezpośrednio wpływają na bezpieczeństwo wykonywania operacji lotniczych (np. istnieje możliwość zasysania ciał obcych przez silniki odrzutowe).
72Wpływ warunków dojrzewania na trwałość betonów napowietrzonych wykonanych z cementów wieloskładnikowych z popiołem lotnym wapiennymM. Dąbrowski, K. Gibas, G. Nowowiejski, M. Glinickipdf
Węgiel brunatny używany jest do produkcji ponad 30% energii elektrycznej w Polsce. W wyniku jego spalania powstają znaczne ilości popiołu lotnego wapiennego (W) sięgające około 4 milionów ton rocznie. Wykorzystanie popiołu W jako dodatku mineralnego do cementu i betonu może przynieść wiele korzyści gospodarczych i środowiskowych, umożliwiając redukcję zużycia zasobów naturalnych i redukcję emisji gazów cieplarnianych. Popioły W charakteryzują się znacznie bardziej złożonym składem mineralnym zarówno fazy szklistej, jak i krystalicznej, niż popiół lotny krzemionkowy.
76Zmodernizowani i przygotowani (I)G. Krechowiecki, B. Środapdf
Po latach inwestycji, przemysł cementowy należy obecnie do najnowocześniejszych na świecie. Mimo to poszczególne zakłady cały czas inwestują w nowe rozwiązania, aby wypełnić coraz bardziej surowe normy ochrony środowiska, zwiększyć efektywność procesów oraz bezpieczeństwo pracy. Poniżej publikujemy pierwszą część modernizacji w sektorze cementowym w Polsce przeprowadzonych w ostatnich latach.