- Jest duża różnica między teorią a praktyką. Na papierze tego nie widać. Zobaczenie ile wysiłku kosztuje przełożenie projektu na konkretny obiekt było bardzo cenne – podsumował Tomasz Kondracki, student IV roku architektury Politechniki Śląskiej. 26 studentów wydziałów architektury  z 11 uczelni z całej Polski wzięło udział w warsztatach studenckich architektura betonowa. Organizatorami przedsięwzięcia, które odbyło się w dniach 5 – 9 września 2016 r., były: Stowarzyszenie Producentów Cementu oraz Katedra Architektury Mieszkaniowej i Kompozycji Architektonicznej Instytutu Projektowania Architektonicznego Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej.

Stowarzyszenie Producentów Cementu po raz czwarty zaprosiło studentów architektury na warsztaty betonowe. Z zaproszenia skorzystało 26 osób reprezentujących 9 uczelni. Byli studenci 11 wydziałów architektury z całej Polski: Krakowskiej Akademii im. Frycza-Modrzewskiego, Politechniki Białostockiej, Politechniki Gdańskiej, Politechniki Krakowskiej, Politechniki Łódzkiej, Politechniki Rzeszowskiej, Politechniki Śląskiej, Politechniki Świętokrzyskiej, Politechniki Warszawskiej i Politechniki Wrocławskiej oraz z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

Organizatorzy warsztatów mogli zrealizować program szkoleniowy dzięki współpracy partnerów: PERI Polska Sp. z o.o., LAFARGE POLSKA S.A., Katedry Technologii Materiałów Budowlanych WIMiC AGH oraz RECKLI POLSKA Sp. z o.o.

TEORIA

Warsztaty rozpoczęły się na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej, gdzie odbywały się także wykłady. Program warsztatów przybliżył studentom Zbigniew Pilch – dyrektor marketingu Stowarzyszenia Producentów Cementu, który przygotował i przez 5 bardzo długich dni pilotował całe wydarzenie.

Na wstępie studenci wysłuchali trzech wykładów: „Architektura Betonowa” prof. Maria Misiągiewicz i prof. Dariusz Kozłowski, „Beton – zwykły materiał, niezwykle stosowany” – prof. Jan Deja i „Technologia betonu” – podczas którego firmę LAFARGE Polska reprezentowali Michał Drabczyk oraz Przemysław Durlej.

Po obiedzie uczestnicy warsztatów, podzieleni na 5 zespołów, przystąpili do realizacji tematu warsztatów czyli zaprojektowania i wykonania „Tronu Cesarza Drugiej Strony Ziemi”. W przygotowaniu projektów pomagali: dr hab. arch. Tomasz Kozłowski – kierownik Katedry Architektury Mieszkaniowej i Kompozycji Architektonicznej IPA Politechniki Krakowskiej, dr hab. arch. Marcin Charciarek oraz dr arch. Przemysław Bigaj. Prace związane z przygotowaniem projektów, wykonaniem rysunków i makiet trwały w sumie około 10 godzin w ciągu 2 dni.

W czasie warsztatów odbyły się także wykłady: „Wotrubakirche – mały wielki monument” - dr hab. Tomasz Kozłowski, „Beton architektoniczny” - inż. Krzysztof Kuniczuk oraz „Możliwości kształtowania faktury betonu” - RECKLI Polska.

POZNAWANIE

Drugi dzień warsztatów poświęcony był na poznawanie przykładów zastosowania betonu architektonicznego. Studenci odwiedzili firmę PERI Polska w Jaworznie, gdzie dowiedzieli jak ważne jest odpowiednie dobranie i przygotowanie szalunków dla powodzenia procesu wbudowania betonu architektonicznego. Potwierdzeniem tych słów była wizyta na budowie drugiego w Polsce aerotunelu Flyspot w Katowicach. Pierwszy budynek Flyspot, który stanął w Morach pod Warszawą, za wykorzystanie betonu architektonicznego zdobył I Nagrodę w Konkursie Polski Cement w Architekturze. O specyfice pracy z betonem na budowie opowiadał reprezentujący inwestora Michał Braszczyński. O betonie, Flyspot i deskowaniach PERI była także mowa podczas wykładu na terenie Parku Przemysłowo – Technologicznego REVITA.

Po południu studenci obejrzeli także beton architektoniczny w Centrum Jana Pawła II w Krakowie, po którym przewodnikiem był architekt Andrzej Mikulski.

PRAKTYKA

Trzeciego i czwartego dnia warsztatów studenci przenieśli się na teren Akademii Górniczo – Hutniczej. Tu na Wydziale Inżynierii Materiałowej i Ceramiki, w Laboratorium Badań Materiałów Budowlanych i Ceramicznych Katedry Technologii Materiałów Budowlanych odbywała się część praktyczna warsztatów.

Na podstawie projektów studenci rozpoczęli przygotowywanie form. To w te formy miał zostać „wlany” beton z którego powstało 5 Tronów Cesarza Drugiej Strony Ziemi.

Dzięki pomocy zespołu cieśli i zbrojarzy płyty na formy udało się dociąć, skręcić, wypełnić zbrojeniem i pokryć środkiem antyadhezyjnym.

Czwartego dnia, kiedy czas gonił i nieuchronnie zbliżała się godzina dostawy betonu w pracy cieślom i studentom pomagali architekci – Tomasz Kozłowski, Marcin Charciarek i Przemysław Bigaj, dyrektor Zbigniew Pilch z SPC oraz Przemysław Durlej z LAFARGE Polska. Około godziny 19.30 przygotowane 4 formy zostały wypełnione mieszanką betonową dostarczoną przez firmę LAFARGE Polska. Piąta forma była betonowana następnego dnia. Dostawca betonu dowiózł dwa rodzaje mieszanki betonowej: pierwszą w kolorze antracytowym wypełniono 4 formy, a drugą w kolorze czerwonym jedną formę. Tu także doświadczenie wymienionych wcześniej „pomocników” okazało się bezcenne zarówno przy odpowiednim wypełnianiu form mieszanką betonową, jej zawibrowaniu jak i wygładzeniu. Emocje sięgały zenitu.

Piątego dnia formy można było rozszalować i obejrzeć efekt pracy. W uroczystym zamknięciu warsztatów wzięli udział m.in. przedstawiciele Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej: dr arch. Rafał Zawisza - prodziekan, prof. Dariusz Kozłowski, prof. Maria Misiągiewicz, dr hab. Tomasz Kozłowski, dr hab. Marcin Charciarek, dr Przemysław Bigaj oraz dziekan Wydziału Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Akademii Górniczo - Hutniczej prof. Włodzimierz Mozgawa. Stowarzyszenie Producentów Cementu reprezentowali prof. Jan Deja – dyrektor Biura SPC oraz Zbigniew Pilch – dyrektor marketingu. Efekty pracy studentów przyszedł także obejrzeć arch. Andrzej Mikulski. Studenci otrzymali podziękowania za udział w warsztatach.

- Cieszę się bardzo, że zorganizowaliśmy Warsztaty Studenckie Architektura Betonowa, podczas których studenci architektury mogli przełożyć język idei na język materii. Dołożyliśmy wszelkich starań aby stworzyć forum pomiędzy architektem, wykonawcą a producentem betonu, miejsce gdzie mówimy jednym językiem. Wierzę, że podczas tych niesamowitych pięciu dni, obfitujących w wiele wydarzeń, studenci zebrali bogate doświadczenie, które będzie pozwalało im w przyszłości wykorzystać możliwości betonu – podsumował Zbigniew Pilch, dyrektor marketingu SPC.

Pięć betonowych Tronów Cesarza Drugiej Strony Ziemi będzie można podziwiać podczas konferencji DNI BETONU, która w dniach 10-12 października 2016 r. odbędzie się w Wiśle.

OPINIE

Prof. Jan Deja, dyrektor Biura Stowarzyszenia Producentów Cementu: - Efekty pracy studentów już możemy podziwiać. To ogromne emocjonalne przeżycie jak widzimy młodych ludzi, którzy jeszcze w poniedziałek słabo rozpoznawali beton, a w piątek rozformowują rzeźby betonowe, które najpierw zaprojektowali, potem przygotowali formy i wypełnili je betonem. U nich również widać te emocje. Dla mnie to ogromna satysfakcja. To nie jest proste skrzyknąć 26 osób z wydziałów architektury z całego kraju, zadbać o odpowiednią opiekę fachowców. Jestem przekonany, że takie warsztaty warto robić. Zorganizowaliśmy je po raz czwarty i od pierwszej edycji jestem przekonany, że takie spotkania trzeba organizować. Ci ludzie mają niepowtarzalną okazję pracować z betonem. Mogą wykorzystać plastyczną stronę mieszanki betonowej, która na początku będąc ciekłą zawiesiną, przypominającą gęstą śmietanę, po kilkunastu godzinach zmienia się w monolit, w bryłę, która oddaje zaprojektowaną formę.

Dr hab. arch. Tomasz Kozłowski – kierownik Katedry Architektury Mieszkaniowej i Kompozycji Architektonicznej Politechniki Krakowskiej: - Udało nam się zrealizować nasze marzenie polegające na przeniesieniu teoretycznej pracy w warunki zbliżone do ich przyszłej pracy czyli na budowę. Projekty, które zostały wykonane na papierze, przy pomocy panów cieśli i zbrojarzy, zostały zamienione w rzecz architektoniczną. Pomimo niezbyt dużej formy i kubatury powstało 5 wspaniałych rzeźb, które będziemy mogli oglądać. Młodzież dowiedziała się, że w pracy nie tylko będą stykać się z papierem czy komputerem, ale że ich praca będzie musiała być zamieniona w rzecz materialną przy pomocy firm wykonawczych czy jak w tym przypadku – firmy dostarczającej beton.

Dr hab. arch. Marcin Charciarek: - Mam nadzieję, że studenci zrozumieli na czym polega mozół pracy koncepcyjnej, ideowej, a potem przełożenie tego na rzecz zrealizowaną, na praktykę budowlaną. Abstrakcja i myślenie abstrakcyjne w architekturze są bardzo ważne. Ale dla studentów jest równie ważne, aby umieli przełożyć to, o czym myślą na to co mają zrealizować w przyszłości.

Dr arch. Przemysław Bigaj: - Tym razem pracowaliśmy z betonem w dwóch kolorach: czarnym – antracytowym i czerwonym. Dla studentów było to duże wyzwanie, ale poradzili sobie z nim bardzo dobrze. Były różne podejścia do tematu. Jedni korzystali z technik komputerowych, robili bryłę w formie cyfrowej. Zrobili nawet bardzo dokładne rysunki wykonawcze. Inni pracowali na modelach tradycyjnych, które w  rzemiośle architektonicznym są bardzo ważne. Z naszej strony ważne było zwrócenie uwagi studentów na to, by ta praca miała pewne urealnienie. Na początku pracowali z pewną dozą nieświadomości technologii. Wszystko rozjaśniało się im w miarę słuchania kolejnych wykładów. Teraz, po rozszalowaniu prac możemy oglądać bardzo pozytywne efekty.

Barbara Nowakowska, studentka II roku architektury i III roku oceanotechniki Politechnika Gdańska: - W czasie warsztatów dowiedziałam się wiele o betonie architektonicznym. Wiem jak wygląda cały proces – zbrojenie, wylewanie, pielęgnowanie betonu – i jestem z tego bardzo zadowolona. Bardzo podobało mi się spotkanie z architektem Andrzejem Mikulskim. Dotychczas nie widziałam obiektu, w którym tak dobrze połączone byłyby kamień i cegła z betonem. To także pokazało, że beton w architekturze nie musi być sam, że da się go ciekawie połączyć z innymi materiałami.

Tomasz Kondracki, student IV rok architektury Politechnika Śląska: - Te warsztaty były dla nas pierwszym zderzeniem z zastosowaniem wiedzy w praktyce. Zawsze coś nanosimy na rysunek, to może się wydawać proste. Ale jak dochodzi do wykonawstwa to mogą pojawić się problemy. Tu wiele nam dało robienie zbrojenia, szalunku, zalewanie betonem – dotykanie materiału. Jest duża różnica między teorią a praktyką. Na papierze tego nie widać. Zobaczenie ile wysiłku kosztuje przełożenie projektu na konkretny obiekt jest bardzo cenne.

Karolina Jezusek – studentka IV rok, Politechnika Wrocławska, Mateusz Jaworski – student IV rok, Politechnika Śląska, Ewelina Metrycka studentka III rok, Politechnika Świętokrzyska: - Nasza grupa skupiła się na tym, żeby podkreślić prestiż władzy cesarza. Chcieliśmy stworzyć formę, która będzie bardzo elegancka. Zastosowaliśmy wertykalne podziały, dzięki czemu cała bryła pnie się do góry i podkreśla wyższość cesarza na innymi ludźmi. Wiedząc, że rzeźba będzie z betonu, staraliśmy się projektować duże formy. Naszym zdaniem takie warsztaty są bardzo pożyteczne. Dowiedzieliśmy się dużo o tym jak kombinacja zastosowanej formy i różnych środków wpływa na beton.

Piotr Piestrzyński