Projekt nowelizacji ustawy Prawo geologiczne i górnicze został przyjęty przez Radę Ministrów

Projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze (UD280) został wczoraj (25 kwietnia 2023 r.) przyjęty przez Radę Ministrów. Nowelizacja reguluje m.in. zasady podziemnego magazynowania CO2, a także wprowadza pojęcie złoża strategicznego. Dla wielu sektorów gospodarki - w tym także dla przemysłu cementowego - oznacza to możliwość wdrożenia technologii CCS/U, czyli wychwytywania, przesyłania i magazynowania dwutlenku węgla, mających fundamentalne znaczenie dla konkurencyjności branży.

Począwszy od 1990 r., przemysł cementowy w Polsce zredukował emisję CO2 o ponad 30%. Ten proces trwa, jednak wobec braku alternatywnej technologii produkcji cementu w połączeniu z coraz bardziej restrykcyjnymi celami klimatycznymi, konieczna jest budowa instalacji CCS/U. Ich realizacja ma fundamentalne znaczenie dla przyszłości przemysłu: nie tylko cementowego, ale również hutniczego, koksowniczego, wapienniczego czy petrochemicznego – zaznaczył Krzysztof Kieres, przewodniczący Stowarzyszenia Producentów Cementu.

Cementownie prekursorami CCS/U

Przemysł cementowy jako pierwsza branża w Polsce prowadzi tak kompleksowe działania, mające na celu wdrożenie technologii wychwytywania, przesyłania i magazynowania CO2. Opracowane przez ekspertów Akademii Górniczo-Hutniczej studium wykonalności zintegrowanego układu CCS dla przemysłu cementowego w Polsce stanowi podstawę dla strategii branży w tym obszarze. Analiza wskazuje na możliwość wychwytu metodami MEA lub CaL do 85% emisji CO2 rocznie, a szacowane koszty dla jednej cementowni wynoszą od 0,5 do 1,5 mld zł.

Cementownie zostały przyporządkowane do miejsc magazynowania dwutlenku węgla, aby zaplanować sieć rurociągów. Ze względu na położenie zakładów i najlepszą lokalizację hubów/kompleksów magazynowych, możliwa jest budowa trzech takich obiektów. Są to: struktura solankowa antyklinalna „Jeżów”, wyeksploatowany kompleks złóż gazu ziemnego Załęcze-Żuchlów oraz struktura solankowa antyklinalna „Brześć Kujawski”. W planach jest także transport CO2 do terminalu w Gdańsku, a stamtąd na Morze Północne.

Technologie CCS/U są już wdrażane w cementowniach. Dofinansowany z Funduszu Innowacji projekt Go4ECOPlanet pozwoli w 100 proc. zredukować emisję CO2 Cementowni Kujawy już w 2027 r. Będzie to pierwsza technologia CCS w Europie z całkowitym wychwyceniem emisji CO2. W Cementowni Górażdże prowadzona jest z kolei pilotażowa inwestycja CCS/U w ramach międzynarodowej inicjatywy ACCESS. Celem realizowanego przez Grupę Górażdże projektu jest także stworzenie ram prawnych i organizacyjnych dla efektywnego systemu transportu CO2 z Europy kontynentalnej do składowisk znajdujących się na Morzu Północnym.

Zagospodarowanie CO2 kluczowe dla konkurencyjności

Rozwojowi technologii CCS/U, ale także stojącymi przed nimi barierami, zostało poświęcone kolejne posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Rozwoju Przemysłu Cementowego w Polsce, kierowanego przez posła Andrzeja Szejnę, które odbyło się 13 kwietnia 2023 r.

Dariusz Gawlak, wiceprzewodniczący SPC i prezes zarządu Cementowni Warta, wskazał kluczową rolę inwestycji CCS/U w dekarbonizacji sektorów energochłonnych. Również przedstawiciele sektorów hutniczego i wapienniczego podkreślali fundamentalne znaczenie wychwytywania, przesyłania oraz magazynowania CO2 dla zachowania konkurencyjności w ramach Unii Europejskiej.

Branża cementowa wyprzedziła swoimi planami regulacje – komentował Włodzimierz Chołuj, członek zarządu SPC i członek zarządu CEMEX Polska. Andrzej Reclik - członek zarządu SPC i prezes zarządu Górażdże Cement - wskazał, iż zostało 7 lat, aby przygotować zarówno instalacje CCS/U, jak i infrastrukturę do transportu oraz magazynowania CO2. Nakłady inwestycyjne sektora cementowego na technologie CCS/U mogą wynieść nawet 15 mld zł, ale wyzwaniem jest budowa rurociągów do transportu dwutlenku węgla i utworzenie miejsc jego magazynowania.

Musimy sobie wyobrazić, że budujemy obok cementowni następną fabrykę, praktycznie za te same pieniądze, która będzie się zajmowała tylko i wyłącznie wychwytywaniem i skraplaniem CO2– mówił Janusz Miłuch, członek zarządu SPC i prezes zarządu Cement Ożarów, porównując sytuację branży do nowej rewolucji przemysłowej. Inwestycje w technologie CCS/U realizują i przygotowują już Dania, Belgia, Islandia, Norwegia, a także nasi południowi sąsiedzi.

Stanisław Sobczyk, wiceprezes zarządu Lafarge Polska, podkreślił rolę krajowego planu dekarbonizacji, który warunkuje realizację infrastruktury do transportu i magazynowania CO2.

Według Kseni Ludwiniak - Zastępcy Dyrektora Departamentu Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska technologie CCS i CCU zostały ujęte w Krajowym Planie na Rzecz Energii i Klimatu.

- Pracujemy nad aktualizacją tego planu. Do 30 czerwca 2023 polski rząd ma przekazać Komisji Europejskiej projekt Krajowego Planu na Rzecz Energii i Klimatu. Projekt ma być potem konsultowany krajowo i regionalnie, także z partnerami społecznymi. Finalny dokument powstanie w ciągu roku, do 30 czerwca 2024 r. – tłumaczyła dyrektor Ludwiniak.

Zgodnie z informacją, przekazaną przez Ksenię Ludwiniak projekt nowelizacji prawa geologicznego i górniczego (UD280) został potwierdzony przez Stały Komitet Rady Ministrów.

25 kwietnia 2023 r. nastąpił kolejny krok na ścieżce legislacyjnej, bowiem nowelizacja została przyjęta przez Radę Ministrów - zatem niebawem powinna trafić do Sejmu.

Nowelizacja obejmuje m.in. wprowadzenie definicji złoża strategicznego, a także dopuszcza prowadzenie działalności polegającej na podziemnym magazynowaniu dwutlenku węgla (CCS), w szerszym niż obecnie zakresie. Nowe przepisy umożliwią również prowadzenie działalności dotyczącej wydobywania węglowodorów ze złóż, w połączeniu z podziemnym składowaniem dwutlenku węgla.

Charakterystyka sektora cementowego

Przemysł cementowy w Polsce jest skupiony wokół 12 zakładów, w tym 10 cementowni pracujących w pełnym cyklu produkcyjnym. Dzięki programowi inwestycyjnemu o wartości ponad 10 mld zł, stały się one jednymi z najnowocześniejszych w Europie, a Polska - trzecim producentem cementu w Unii Europejskiej. Na przestrzeni lat branża znacznie ograniczyła oddziaływanie na środowisko, w tym zredukowała emisję CO₂ o ponad 30% w stosunku do 1990 r.

Branża cementowa, zrzeszona w Stowarzyszeniu Producentów Cementu, stanowi jeden z kluczowych sektorów polskiej gospodarki. Przemysł cementowy zatrudnia bezpośrednio 3,5 tys. osób, a w ramach łańcucha dostaw oraz sieci podwykonawców zapewnia blisko 22 tysiące miejsc pracy. Wraz z budownictwem przyczynia się do powstania w polskiej gospodarce ok. 13% wartości dodanej brutto, wytwarzając ponad 8% PKB.


Pozostałe aktualności i informacje

Rozpoczęła się licytacja prac – Tron Króla Minosa

2023-09-27
Licytacja prac - betonowych Tronów Króla Minosa - rozpoczęła się 27 września 2023 r. Sześć tronów, zostało wykonanych przez studentów architektury podczas wrześniowych warsztatów Architektura Betonowa. Wyniki licytacji poznamy podczas konferencji Dni Betonu w Wiśle.

Warsztaty architektura betonowa: król Minos byłby zadowolony. Z tronów

2023-09-15
- Na pewno król Minos miałby trudny wybór. Mamy 6 pięknych tronów. Moim zdaniem jak zwykle wszystko nam wyszło podczas warsztatów. Studenci są zadowoleni ze swoich prac. Nasze warsztaty są ewenementem na skalę światową. Żadna uczelnia na świecie nie ma podobnych doświadczeń. Więc nasza współpraca ze Stowarzyszeniem Producentów Cementu przy organizacji warsztatów dla studentów jest absolutnie niepowtarzalna – powiedział prof. Tomasz Kozłowski z Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej oceniając VII Warsztaty Architektura Betonowa pt. „Tron Króla Minosa”, które w dniach 11-15 września 2023 r. odbyły się w Krakowie.

Finał Power Concrete cz. I – zadanie ambitne, trudne i nietuzinkowe

2023-09-11
Zadanie konkursowe było ambitne, ciekawe, skomplikowane, trudne, nietuzinkowe i nieprzewidywalne – mówią uczestnicy pierwszego etapu finału konkursu Power Concrete, który 11 września 2023 r. został rozegrany w Krakowie. 5 zespołów technologów betonu, którzy weszli do finału, wykonało zaroby w laboratorium Wydziału Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Akademii Górniczo-Hutniczej. Przygotowane przez nich próbki betonu będą badane podczas drugiego etapu finału, 9 października 2023 r. podczas XII konferencji DNI BETONU.

Runda kwalifikacyjna Power Concrete 2023: wygrywa wytrzymałość na ściskanie 69 MPa

2023-09-05
Zespół technologów betonu STACHEMA Polska 1 z wynikiem 69,00 MPa wywalczył pierwsze miejsce w rundzie kwalifikacyjnej VII edycji konkursu Power Concrete, która została rozegrana 5 września 2023 r. w Krakowie. Do kwalifikacji stanęło 30 zespołów technologów z całego kraju, których zadaniem było wykonanie betonu o średniej (z 3 pomiarów) wytrzymałości na ściskanie 69 MPa.

Filmowe podsumowanie 14. Międzynarodowego Sympozjum Concrete Roads 2023

2023-08-10
- Jesteśmy tutaj, aby promować beton, ponieważ wiemy, że jest wytrzymały i trwały. Możemy wnieść swój wkład w zrównoważoną przyszłość – powiedział Tim Alte-Teigeler z firmy OAT. Przedstawiamy filmowe podsumowanie 14. Międzynarodowego Sympozjum Concrete Roads 2023, które w dniach 26-28 czerwca 2023 r. odbyło się w Krakowie.